Ortopedik Rehabilitasyon

Ortopedik rehabilitasyon, fizik tedavi ve rehabilitasyon alanında özelleşmiş bir alt birim olup kas ve iskelet sistemindeki bir çok hastalığın tedavisinde tetkik ve teşhise dayalı, bilimsel yaklaşımlarla tedavi seçenekleri sunar.

Ortopedik rehabilitasyon tıbbı veya cerrahiyi gerektiren kas ve iskelet sistemine ait tüm ortopedik vakalar da kısa veya uzun bir rehabilitasyon programıdır. Cerrahi girişimi gerektiren ortopedik tedavilerde cerrahi öncesi ve sonrası olarak iki ayrı tedavi oluşturulur.

Ortopedik rehabilitasyon uygulaması ile hastanın iskelet yapısındaki bozukluklar nedeniyle kaybedilen vücut işlevini geri kazandırmak yada iyileştirmektir. Amaç, yapılan tedavi sonucunda hastayı eski sağlıklı haline en yakın şekle getirmek, işine ve mesleğine geri döndürmek, tekrar üretici pozisyona getirmek ve başkasına bağımlı olmadan yaşamasını sağlamaktır.

Ortopedik rehabilitasyonu yapılacak hasta tedaviyi yapan ortopedi uzmanının görüşü alınarak fizik tedavi uzmanı ve fizyoterapist tarafından değerlendirildikten sonra hastaya özel rehabilitasyon programı hazırlanır.Rehabilitasyon süreci hastanın rehabilitasyon potansiyeli, tedaviye katkısına göre fizyoterapistle bire bir çalışarak belirlenir. Ortopedik rehabilitasyonda en sık karşılaştığımız vakalar şunlardır.

1)Ampütasyonrehabilitasyonu; Kol veya bacağın kemiği ilebirlikte, bir kısmının veya tamamının veya her ikisinin cerrahi yolla alınmasıdır. Ençok ampütasyona neden olan hastalıklar, arteriel ve venöz dolaşım yetmezlikler,periferik damar hastalıkları,şiddetlitravmalar,sepsis,gangren,tekrarlayanosteomyelit, kas ve iskelet sistemine ait tümörler,doğumsal anomaliler, derin yanıklar, donma ile kas paralizilerinden kaynaklanan tedavi edilemeyen ağrılardır .Ampütasyonların % 80-85 ibacaklara yapılmaktadır.Amputasyon gerçekleştikten sonra hastalara yeterli iyileşme olduktan sonra güdük rehabilitasyonu geçilir.Kaybedilen kol veya bacak kısmına ait, protez ölçümüortez protez teknisyenlerince alınarak ,protez yapılır. Protezin yer ve durumuna göre rehabilitasyonu gerçekleştirilir..Hastanın eski yaşantısına ,işine dönmesi veya yapabileceği başka bir işi bulunarak başkasına bağımsız yaşama başlaması sağlanır.

2)Endoprotezrehabilitasyonu; En çok dizlere,kalçalara,omuzlara ve gerektiğinde dirsek ve diğer eklemlere uygulanır.Herhangi bir nedenle tahrip ve deforme olmuş, işleviniyitirmiş, çokağrılı, hastanın yaşam kalitesini bozan eklem çıkarılarak yerine değişik maddelerden yapılaneklem protezi takılır.Protez, herhangi bir eklemde ağrıyı dindirmek, stabilizasyonu ve hareket genişliğini sağlamak amacıyla uygulanır. Hastanın bağımsız olarak yaşamına devam etmesi, yaşam standardının yükseltilmesine yöneliktir.

3) Kırık rehabilitasyonu; Kapalı veopere kırıkların durumuna göre iyileşme döneminde ödem ve ağrıyı azaltan ,kan akımını artıran FTR uygulamaları yapılır. Alçı alındıktan veya cerrahi

müdahale ileilgili iyileşme olduktan sonra baston veya koltuk değneği, yürüme denge eğitimi verilir. Kasgücünü artırıcı eklem açıklığını düzenleyici tedavi programlarına geçilir.

4)Skolyoz rehabilitasyonu;Skolyoz bir hastalık değil bir bulgudur.Sağlıklı bir omurga yapısında oluşan biçimsel bir deformitedir. Çok değişik nedenlerle meydana geldiğinden, kişiye göre değişen, kendine özgü tedavi şekilleri vardır.

5)Vücudun en çok travmaya maruz kalan eklemi dizdir bu nedenle, çapraz bağ ve menisküs hasarlanma ve yırtılmaları, daha sonra omuzlar ve dirseklerde travmalara bağlı hasarlanmaadele ve tendon yırtıklarıgörülür. Ayrıca vücudun muhtelif bölgelerinde muhtelif kastendonzorlanmaları, burkulma ve ezikler, vakanın durumuna ve ameliyatsız veya ameliyatlı durumuna göre rehabilitasyon programı yapılır.

Ortopedik rehabilitasyon da bir ekip işidir. Ekipte tedaviyi yapan ortopedi uzmanı, Fizik tedavi rehabilitasyon uzmanı, fizyoterapist,hemşire,psikolog,iş ve uğraş teknisyenleri,diyetisyen,mesleki danışmanlardan oluşur.